St depresyonu nedir ve nasıl anlaşılır?

Belirli yaşam olaylarına tepki olarak ortaya çıkan duygudurum bozuklukları, bireylerin günlük yaşamını derinden etkileyebiliyor. Bu durum, tetikleyici stres faktörleriyle bağlantılı olarak gelişen belirtilerle kendini gösteriyor ve zamanında müdahale edilmediğinde yaşam kalitesini önemli ölçüde düşürebiliyor.

19 Kasım 2025

Stres Kaynaklı (Reaktif) Depresyon (St Depresyonu) Nedir?


Stres kaynaklı depresyon, genellikle "reaktif depresyon" veya "uyum bozukluğu" olarak da adlandırılan, belirli bir stresli yaşam olayına tepki olarak ortaya çıkan bir duygudurum bozukluğudur. Majör depresyondan farkı, doğrudan tanımlanabilir bir dış tetikleyiciye (stresör) bağlı olmasıdır. Bu tetikleyiciler kişinin baş etme kapasitesini aşan ve onu bunaltan olaylardır. Kişi, bu stres faktörüyle başa çıkmakta zorlanır ve bu durum depresif belirtilerin ortaya çıkmasına neden olur.

Stres Kaynaklı Depresyonun Yaygın Nedenleri (Tetikleyiciler)


Bu tür depresyonu tetikleyebilecek yaşam olayları şunları içerebilir:
  • İş kaybı veya iş değişikliği
  • Ekonomik zorluklar
  • İlişki sorunları, ayrılık veya boşanma
  • Sevilen birinin kaybı (yas)
  • Ciddi bir sağlık sorunu teşhisi (kendisinde veya bir yakınında)
  • Büyük yaşam değişiklikleri (taşınma, emeklilik)
  • Travmatik olaylar (kaza, doğal afet)
  • Ailevi sorunlar veya çatışmalar

Stres Kaynaklı Depresyon Nasıl Anlaşılır? Belirti ve Bulgular


Stres kaynaklı depresyonun belirtileri, majör depresyon belirtilerine benzer, ancak genellikle stresli olayın hemen ardından veya kısa bir süre sonra başlar. Bu belirtiler kişinin günlük yaşamını, işlevselliğini ve ilişkilerini önemli ölçüde etkiler. İşte dikkat edilmesi gereken başlıca belirtiler:

Duygusal Belirtiler:

  • Çökkün Duygudurum: Hemen her gün, günün büyük bölümünde süren üzüntü, boşluk veya umutsuzluk hissi.
  • İlgi veya Zevk Kaybı: Daha önce keyif alınan aktivitelere (hobiler, sosyalleşme) karşı ilginin azalması veya tamamen kaybolması.
  • Aşırı Suçluluk veya Değersizlik Duyguları: Olaylar karşısında kendini aşırı suçlama veya "yetersiz" hissetme.
  • Sinirlilik veya Ajitasyon: Normalden çok daha kolay öfkelenme, huzursuzluk ve gerginlik hali.
  • Kontrolü Kaybetme Korkusu: Duyguların veya durumun kontrolden çıktığı hissi.

Fiziksel ve Davranışsal Belirtiler:

  • Enerji Kaybı ve Aşırı Yorgunluk: Küçük işleri yapmanın bile büyük bir efor gerektirmesi.
  • Uyku Bozuklukları: Uykuya dalmada güçlük, sık uyanma, aşırı uyuma veya hiç uyuyamama.
  • İştah Değişiklikleri: Belirgin kilo kaybı veya kilo artışı. İştahın tamamen kesilmesi veya aşırı yeme isteği.
  • Konsantrasyon Güçlüğü: Odaklanmada, bir şeyleri hatırlamada veya karar vermede zorluk.
  • Sosyal İzolasyon: Aileden, arkadaşlardan ve sosyal çevreden uzaklaşma, insanlarla görüşmek istememe.
  • İş veya Okul Performansında Düşüş: Sorumlulukları yerine getirememe, sık sık işe/okula gitmeme.
  • Ölüm veya İntihar Düşünceleri:(Ciddi durumlarda) "Keşke ölsem" gibi düşüncelerin sık sık aklına gelmesi. Bu durum acil tıbbi müdahale gerektirir.

Ne Zaman Profesyonel Yardım Alınmalı?

Stresli bir olay karşısında üzüntü ve kaygı hissetmek normaldir. Ancak, bu belirtiler:
  • Birkaç haftadan uzun sürerse,
  • Günlük yaşamınızı sürdürmenizi engelliyorsa,
  • İntihar düşünceleri varsa,

Derhal bir ruh sağlığı uzmanına (psikiyatrist veya psikolog) başvurmak çok önemlidir. Stres kaynaklı depresyon, psikoterapi (özellikle Bilişsel Davranışçı Terapi) ve gerekli görüldüğünde ilaç tedavisi ile oldukça etkili bir şekilde tedavi edilebilir. Unutmayın, bu bir zayıflık işareti değil, bir sağlık sorunudur ve yardım almak iyileşmenin ilk ve en önemli adımıdır.

Yeni Soru Sor / Yorum Yap
şifre
Sizden Gelen Sorular / Yorumlar
Çok Okunanlar
Haber Bülteni
Popüler İçerik
Erkeklerde Depresyon Belirtileri ve Tedavisi
Erkeklerde Depresyon Belirtileri ve Tedavisi
Depresyondan Nasıl Çıkılır?
Depresyondan Nasıl Çıkılır?
Evlilik Öncesi Depresyon Belirtileri
Evlilik Öncesi Depresyon Belirtileri
Anksiyeteli Depresyon Belirtileri ve Tedavisi
Anksiyeteli Depresyon Belirtileri ve Tedavisi
Bipolar Depresyon Testi Nedir ve Nasıl Yapılır?
Bipolar Depresyon Testi Nedir ve Nasıl Yapılır?
Güncel
Depresyon Belirtileri ve Tedavisi
Depresyon Belirtileri ve Tedavisi
Güncel
Depresyona Girmek
Depresyona Girmek
Depresyondan Kurtulma Yolları
Depresyondan Kurtulma Yolları
Varoluşsal Depresyon Belirtileri ve Tedavisi
Varoluşsal Depresyon Belirtileri ve Tedavisi
Depresyon Tanı Kriterleri
Depresyon Tanı Kriterleri
Depresyon Belirtileri Nelerdir?
Depresyon Belirtileri Nelerdir?
Depresyona Ne İyi Gelir?
Depresyona Ne İyi Gelir?
Depresyon Çeşitleri Nelerdir?
Depresyon Çeşitleri Nelerdir?
Hamilelikte Depresyon Belirtileri ve Tedavisi
Hamilelikte Depresyon Belirtileri ve Tedavisi
Depresyonu Yenmek
Depresyonu Yenmek
Postnatal Depresyon Belirtileri ve Tedavisi
Postnatal Depresyon Belirtileri ve Tedavisi
;